Nomenklatura Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS) opracowana została na podstawie europejskiej Nomenclature of Territorial Units for Statistics (NUTS) obowiązującej w krajach Unii Europejskiej - Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 lipca 2000 r. (Dz.U. Nr 58, poz. 685) i z 2001 r. (Nr 12, poz. 101).

Nomenklatura NUTS ma zastosowanie w procesie zbierania, harmonizacji i udostępniania danych statystyk regionalnych krajów Unii Europejskiej. Stanowi podstawę rozwoju regionalnych rachunków ekonomicznych, regionalnej statystyki rolnictwa oraz innych dziedzin statystyki regionalnej.

Nomenklatura NUTS służy również kształtowaniu regionalnych polityk krajów Unii i jest niezbędna do przeprowadzania analiz stopnia rozwoju społeczno-gospodarczego regionów pod kątem oceny zróżnicowań regionalnych i opracowywania programów rozwoju regionalnego.

NTS dzieli Polskę na hierarchicznie powiązane jednostki terytorialne na 5 poziomach, z czego 3 określono jako poziomy regionalne a 2 - lokalne.

Poziom regionalny obejmuje swoim zasięgiem:

  • poziom 1 - obszar regionu [z dniem 1 maja 2004 r. powołano 6 regionów, w skład których wchodzi po kilka (od 2 do 4) województw],
  • poziom 2 - województwa,
  • poziom 3 - podregiony *) (grupy powiatów),

Poziom lokalny obejmuje swoim zasięgiem:

  • poziom 4 - powiaty,
  • poziom 5 - gminy.

Poziomy 2, 4 i 5 są zgodne z podziałem administracyjnym Polski.

Struktura grupowań NTS, ich symbole i sposób zapisu, oparta jest na systemie identyfikatorów i nazw jednostek podziału administracyjnego kraju, który jest częścią Krajowego Rejestru Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju -TERYT.

Według stanu na 1 stycznia 2015 r. w Polsce istniało: 6 jednostek poziomu NTS 1 (regionów), 16 poziomu NTS 2 (województw), 72 poziomu NTS 3 (podregionów), 380 poziomu NTS 4 (powiatów łącznie z 66 miastami na prawach powiatu) oraz 2478 poziomu NTS 5 (304 gminy miejskie łącznie z 66 miastami na prawach powiatu, 611 gmin miejsko-wiejskich, 1563 gmin wiejskich oraz 18 dzielnic Warszawy i 19 delegatur czterech miast: Łodzi, Krakowa, Poznania i Wrocławia.

Według stanu na 1 stycznia 2016 r. w Polsce istnieje: 6 jednostek poziomu NTS 1 (regionów), 16 poziomu NTS 2 (województw), 72 poziomu NTS 3 (podregionów), 380 poziomu NTS 4 (powiatów łącznie z 66 miastami na prawach powiatu) oraz 2478 poziomu NTS 5 (303 gminy miejskie łącznie z 66 miastami na prawach powiatu, 616 gmin miejsko-wiejskich, 1559 gmin wiejskich oraz 18 dzielnic Warszawy i 19 delegatur czterech miast: Krakowa, Łodzi, Poznania i Wrocławia.

*) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 marca 2002 r. (Dz. U. Nr 34, poz.311) wprowadziło z dniem 19 kwietnia 2002 roku zmianę w Nomenklaturze Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych, polegającą na zwiększeniu liczby podregionów (NTS3) z 44 do 45 jednostek.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 listopada 2007 r. (Dz. U. Nr 214, poz.1573) wprowadziło z dniem 1 stycznia 2008 roku zmianę w Nomenklaturze Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych, polegającą na zwiększeniu liczby podregionów (NTS 3) z 45 do 66 jednostek.

W Dzienniku Ustaw z dnia 31 grudnia 2014 r. ukazało się pod pozycją 1992 rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 grudnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wprowadzenia Nomenklatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NTS). Zmiana polega na zwiększeniu liczby podregionów (NTS3) z 66 do 72 jednostek (podregiony, podregiony i powiaty).